A idade penal no sistema actual

Afrontamos, nesta publicación, a análise da idade mínima a partir da cal, un suxeito debe estar suxeito ao sistema penal e, consecuentemente, ás consecuencias xurídicas establecidas no mesmo no caso de realizar un acto delitivo. Actualmente, en España, ca entrada en vigor da Lei Orgánica 5/2000 do 12 de xaneiro, a idade de imputabilidade dos menores establécese nos 14 anos. O criterio ó que se debe atender para o establecemento deste límite está en estrita relación ca súa capacidade de comprensión das normas e a súa vontade de violalas, é dicer, da imputabilidade.

O concepto fundamental sobre o cal vai pivotar o establecemento da nomeada idade penal, como se estableceu con anterioridade, é o de imputabilidade. Unha persoa imputable é aquela que, en primeiro lugar, goza da capacidade de comprender a ilegalidade ou as danosas consecuencias dos seus actos e; en segundo lugar, ten a vontade de causar ditos danos, cuxo prexuízo e reproche social é coñecido por esta. Deste xeito, un individuo que comete unha acción sen coñecer o perigo da mesma ou, sen ter a vontade de levala a cabo, non sería imputable, ou ben, tería o seu grado de imputabilidade reducido.

Supón unha gran controversia o establecemento dunha ou outra idade de imputabilidade posto que, doutrinalmente, existe quen defende unha redución da mesma, por outra banda, atópanse aqueles que son partidarios dun mantemento nos 14 e, finalmente, atopámonos aqueles que defendemos un incremento da mesma ate os 16. Hoxe en día non é depreciábel o número de delincuentes menores de idade mais, ben é certo que falamos dunha cantidade amplamente reducida para os 14 ou os 15 anos, incrementada cando nos achamos entre os 16 e os 17 anos. Como consecuencia, os delitos increméntase cando se incrementa a idade, comezando a ter importancia os datos a partir dos 16.

Un diferente campo de estudo de amplo interese é o das políticas penais aplicábeis ós menores, as cales, facendo un estudo comparativo arroxan importantes diferenzas entre os diferentes países da nosa contorna xeográfica. Unha das cuestións chave refírese á vontade do estado de salvagardar os dereitos humanos e, por ende, os dereitos do menor. Estamos a referirnos, dun xeito sobranceiro á idade a partir da cal son tomados en conta como posíbeis suxeitos de aplicación dun réxime penal. A idade é un elemento obxectivo dunha gran importancia, posto que a súa personalidade está en plena formación. 

O sistema penal do noso estado alíñase co resto de sistemas europeos, isto é, emprega unhas políticas máis suaves ou, por matizar, máis garantistas co dereito do menor. Consiste no establecemento dunha importante cantidade de canles – consecuencias xurídicas – dirixidas á reinserción do menor, a diferencia do sistema, grandemente restritivo que existe, actualmente en países tan importantes coma os Estados Unidos e que supón, por suposto, outro dos campos favoritos de debate para a doutrina xurídica.